🩺 Een aanvullend observatiekader voor musculoskeletale en psychosomatische evaluatie

In de opleiding Van Hand naar Geest worden microbewegingen gebruikt
als een verfijnd klinisch observatie-instrument.
Het gaat hierbij niet om manipulatie of behandeling,
maar om sensomotorische waarneming
van subtiele bewegingen die inherent zijn aan elk levend lichaam.

Microbewegingen zijn kleine richtingsveranderingen, oscillaties of tonale verschuivingen
van minder dan enkele millimeters.
Ze ontstaan door de interactie van:

• ademhaling
• cardiale pulsatie
• fasciale spanning
• motorische anticipatie
• tonische regulatie door het autonome zenuwstelsel
• ketengerelateerde compensatiepatronen

In een toestand van klinische rust worden deze signalen opmerkelijk duidelijk.

---

1. Klinische relevantie

Voor artsen vormen microbewegingen een manier om:

✔ vroege functionele beperkingen te detecteren

lang voor ze structurele pathologie geven.

✔ asymmetrische belasting te herkennen

bij rug-, nek- en bekkenklachten.

✔ het effect van stress en hypervigilantie te objectiveren

via veranderde bewegingsoscillaties.

✔ functionele compensatie te begrijpen

bij patiënten die meerdere klachten tegelijk ontwikkelen.

✔ subtiel onderscheid te maken tussen

mechanische, neurogene en psychosomatische presentaties.

Het gaat niet om een diagnostisch systeem,
maar om klinische verfijning.

---

2. Hoe worden microbewegingen waargenomen?

Er wordt gebruik gemaakt van:

🟦 Zachte handplaatsing

zonder druk, zonder mobilisatie, zonder forceren.

🟩 Brede aandacht

waardoor tonale veranderingen beter voelbaar worden.

🟧 Therapeutische stilte

een staat van gerichte rust waardoor de patiënt autonoom reguleert
en microbewegingen duidelijker worden.

🟪 Polsgebaseerde sensitiviteit

de polsen fungeren als rustpunten van waaruit beweging wordt waargenomen
(geen vingersensitiviteit zoals bij palpatie).

Deze techniek vraagt geen fysieke kracht of manipulatie
en kan volledig veilig worden toegepast.

---

3. Wat kan een arts ermee in de praktijk?

Microbewegingen geven indicaties voor:

✔ bewegingstendensen

zoals laterale ketenbelasting of torsiepatronen

✔ respiratoire beperkingen

die vaak gekoppeld zijn aan pijn of spanning

✔ stresspatronen

(heen-en-weer micro-oscillaties bij hyperactivatie)

✔ ketensamenhang

bij klachten die door het hele lichaam reizen

✔ functionele asymmetrie

die niet op beeldvorming verschijnt maar wel klinisch relevant is

Artsen rapporteren vaak dat ze
helderder kunnen inschatten waar een klacht begonnen is,
en waarom deze blijft terugkeren.

---

4. Geen therapie — een observatiemodel

Voor artsen is het cruciaal om te weten dat microbewegingen:

• geen diagnose zijn
• geen behandeling zijn
• geen energetisch concept vormen
• geen vervanging zijn van klinisch onderzoek
• geen interventie inhouden

Het is een aanvulling, geen alternatief.

Het helpt artsen om het lichaam te zien
als een gecoördineerd veld eerder dan een mechanische optelsom.

---

5. Klinisch voorbeeld

Rugpijn met onduidelijke oorsprong

Bij veel patiënten blijft de locatie van de klachten wisselend.
Microbewegingen tonen vaak:

• een laterale belasting
• een torsie in het bekken
• of een diagonale ketenactivatie

Deze informatie helpt om:

• een gerichtere anamnese te voeren
• beter te begrijpen waarom de rugklacht persisteert
• te bepalen of de functionele belasting elders begint
• therapiekeuzes beter te richten
• door te verwijzen wanneer nodig

Opnieuw: het is geen behandeling.
Het is een analytische tool.

---

6. Waarom artsen dit snel oppikken

Artsen zijn reeds getraind in:

• palpatie
• lichamelijk onderzoek
• anamnese
• klinische redenering

Daarom integreren zij microbewegingen
sneller dan eender welke andere beroepsgroep.

Microbewegingen zijn in feite:

“Een verlenging van het klinisch onderzoek,
niet een vervanging ervan.”